Trong thời gian vừa qua, Hathaway Policy (HWP) luôn theo dõi sát sao các diễn biến kinh tế vĩ mô thế giới và Việt Nam. Từ cuối năm 2022 tới nay, HWP đã công bố báo cáo kinh tế vĩ mô định kỳ hằng quý và đang tiếp tục mở rộng những nhận định kinh tế vĩ mô theo tháng. Dưới đây là quan điểm và nhận định của HWP về tình hình kinh tế vĩ mô Việt Nam tại thời điểm tháng 5 năm 2024.
Trong bối cảnh nền kinh tế quốc dân vẫn đang gặp nhiều khó khăn và bất ổn định, số liệu kinh tế vĩ mô tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2024 đưa đến những tín hiệu có tính “an lòng” hơn, nhưng vẫn chưa đủ tích cực để kỳ vọng vào một nhịp tăng trưởng bứt phá trong ngắn hạn.
Thứ nhất, tình hình sản xuất kinh doanh đang dừng ở mức tạm thời ổn định. Chỉ số sản xuất công nghiệp 5 tháng đầu năm tăng khá tốt, đạt 6,76%; tuy chỉ cao hơn chưa đến 1 điểm phần trăm so với chỉ số tích lũy của 4 tháng đầu năm là 5,99% nhưng đã là một con số đáng ghi nhận so với mức 2,00% của cùng kỳ năm 2023. Trong khi đó, chỉ số quản trị mua hàng (PMI) tháng 5 lại không mấy tích cực, vẫn chỉ giữ ở mức 50,30%[1], tương tự như tháng 4. Không ít quan điểm nhận định rằng đây là một tín hiệu tích cực của nền kinh tế, nhưng theo quan điểm của HWP, việc chỉ số PMI vẫn chỉ luôn dao động ở mức sát ngưỡng “mở rộng” (ngưỡng 50 điểm) đang cho thấy rằng các nhà quản lý doanh nghiệp vẫn chưa có nhiều lòng tin vào triển vọng hồi phục của nền kinh tế[2].
Thứ hai, xuất – nhập khẩu duy trì được đà tăng từ đầu năm 2024. Tính riêng tháng 5/2024, xuất khẩu hàng hóa ước đạt 33,13 tỷ USD, tăng 26,80% so với tháng trước và 15,89% so với tháng 5/2023. Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa trong tháng cũng có mức tăng khả quan, đạt 33,52 tỷ USD, tăng 29,09% so với tháng trước và 18,28% so với cùng kỳ năm trước. Như vậy, mức tăng kim ngạch nhập khẩu của riêng tháng 5/2024 có phần nổi trội hơn mức tăng của kim ngạch xuất khẩu. Điều này có thể đến từ việc các đơn hàng xuất khẩu đang dần quay lại so với năm 2023 nên các doanh nghiệp trong nước gia tăng nhập khẩu nguyên vật liệu, sẵn sàng cho việc sản xuất phục vụ xuất khẩu trong thời gian tới. Đây có thể là một tín hiệu tích cực trong bối cảnh hiện nay; tuy nhiên, để khẳng định nhận định này vẫn cần sự theo dõi sát sao diễn biến kinh tế trong nước và thế giới những tháng tiếp theo.
Thứ ba, tình hình đầu tư thực hiện trong tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2024 không đưa đến những tín hiệu nổi bật. Vốn đầu tư công được giải ngân trong tháng 5/2024 đã tăng 33,43% so với tháng 4 và chỉ tăng 7,65% so với cùng kỳ năm 2023; trong khi đó, các rào cản pháp lý, thủ tục, quy trình v.v.. trong việc giải ngân vốn đầu tư công vẫn hiện hữu và chưa có hướng giải quyết, gây ra sự rụt rè rõ rệt tại nhiều địa phương và cả Trung ương. Về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, FDI đăng ký lũy kế đến ngày 20/5/2024 đạt 11,07 tỷ USD, cao hơn 1,97% so với lũy kế cùng kỳ năm 2023; thế nhưng, chỉ tính riêng tháng 05/2024, vốn FDI đăng ký giảm 8,99% so với thời điểm tháng 5/2023. Vốn FDI thực hiện tính đến tháng 5/2024 đạt 8,25 tỷ USD, cao hơn 7,84% so với cùng kỳ năm 2023. Như vậy, những số liệu FDI tiếp tục cho thấy bức tranh nhiều tương phản sáng – tối về triển vọng thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trong một vài năm tới, tương tự như nhận định của các chuyên gia của HWP qua các ấn phẩm gần đây, đặc biệt trong bối cảnh ảnh hưởng của thuế tối thiểu toàn cầu còn chưa được làm rõ.
Tóm lại, các chỉ số kinh tế vĩ mô tổng quát cho thấy nền kinh tế quốc dân vẫn đang thể hiện một vài tín hiệu tích cực. Tuy nhiên, những tín hiệu này cũng đồng thời thể hiện tốc độ phục hồi chậm, đúng hơn chỉ là các tín hiệu theo chiều hướng “dừng xấu đi”. Đặc biệt trong bối cảnh kinh tế thế giới đang hướng tới những dấu hiệu khởi sắc, kỳ vọng phục hồi nhanh của nền kinh tế Việt Nam sẽ không chỉ phụ thuộc vào sự nỗ lực của người dân và doanh nghiệp, còn cần thêm các chính sách quyết liệt hơn nữa từ phía Nhà nước./.
---------
[1] https://vneconomy.vn/nganh-san-xuat-viet-nam-cai-thien-nhe-trong-thang-5-2024-so-luong-don-dat-hang-moi-tiep-tuc-tang.htm
[2] Số liệu PMI của tháng 5 các năm trước 2020 đều là trên 51 điểm; cụ thể 2019 là 51,97; 2018 là 53,9; 2017 là 51,6
Comments