Ba khuynh hướng, bốn đặc thù của kinh tế thế giới trong năm 2021

Bài viết: “Ba khuynh hướng, bốn đặc thù của kinh tế thế giới trong năm 2021” của TS. Nguyễn Xuân Hải và ThS. Bùi Mỹ Linh được đăng trên Báo điện tử VOV ngày 8/3/2021 đã cung cấp cho người đọc một bức tranh toàn cảnh về tình hình kinh tế thế giới sau một năm 2020 đầy biến động.

Kết thúc năm 2020, Việt Nam không chỉ giành được thành công trên mặt trận phòng chống đại dịch Covid-19, mà còn khẳng định được vị thế quốc tế của mình trên nhiều cương vị khác nhau, từ Chủ tịch ASEAN 2020, Chủ tịch AIPO/AIPA đến Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021. Sau thành công tốt đẹp của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Việt Nam cần xác định rõ bối cảnh quốc tế mới để có những hoạch định chiến lược phù hợp cho giai đoạn tiếp theo.

Bài viết xác định, ba khuynh hướng đóng vai trò tái định hình quan hệ quốc tế nói chung và kinh tế - thương mại thế giới nói riêng, bao gồm: 

- Một là, đại dịch Covid-19 làm bộc lộ khiếm khuyết của nhiều nền kinh tế, đẩy nhanh tái cấu trúc chuỗi cung ứng theo hướng tập trung nhiều hơn vào thị trường nội địa và đa dạng hóa đối tác;

- Hai là, quan hệ căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đã và đang tái định hình trục quan hệ giữa hai nước, đặc biệt trong dịch chuyển chuỗi cung ứng và dòng vốn đầu tư; 

- Ba là, Cách mạng công nghiệp 4.0 mang đến những tác động đáng kể, giúp các quốc gia có cơ hội thay đổi cơ bản cơ cấu nền kinh tế, đồng thời đối mặt với các thách thức về việc làm cho lao động có tay nghề thấp, hệ thống an sinh xã hội kém hoàn thiện và sự phân hóa giàu nghèo rõ rệt.

Cùng với đó, năm 2021 cũng bao hàm bốn yếu tố chính ảnh hưởng tới đặc thù địa chính trị trong bức tranh quan hệ quốc tế, đó là: (i) thỏa thuận thương mại USMCA có hiệu lực trong năm 2020 giữa ba nước Mỹ, Canada và Mexico thể hiện cách tiếp cận mới đặc thù của chính quyền Tổng thống Trump trong quan hệ với các nước đồng minh, đòi hỏi các nước Tây Âu phải chịu trách nhiệm nhiều hơn với các vấn đề kinh tế và thương mại quốc tế; (ii) Anh cần thiết lập thể chế riêng hậu Brexit có khả năng tạo ra những lỗ hổng thương mại và rào cản mới trong tương lai, gây ảnh hưởng không nhỏ tới thị trường tài chính và lao động – việc làm toàn cầu; (iii) “Tiến trình hòa bình Trung Đông” với hay còn gọi là “Peace to Prosperity” cho thấy Mỹ vẫn đóng vai trò tối quan trọng trong việc tập hợp lực lượng, chủ trì đàm phán và phân phối lợi ích cho các đồng minh; và (iv) bản đồ địa – chính trị vẫn giữ xu thế dịch chuyển dần về khu vực Châu Á với những động thái khó dự đoán từ cả Mỹ và Trung Quốc trong các hiệp định quốc tế có thể sẽ đưa đến sự xoay chuyển toàn diện cán cân thương mại toàn cầu.

Từ đó, các tác giả khẳng định, ba khuynh hướng – bốn đặc thù nêu trên sẽ làm thay đổi cơ cấu nền kinh tế giữa các quốc gia trong việc gia tăng sản xuất công nghiệp trong nước, phát triển kinh tế nội địa, đẩy mạnh giao thương dịch vụ quốc tế. Từ đó, các dòng vốn đầu tư của mỗi quốc gia hoặc sẽ tập trung phát triển thị trường nội địa, hoặc sẽ ưu tiên vào đa phương hóa – đa dạng hóa ngành nghề. Khi đó, thị trường lao động sẽ có sự phân hóa rõ ràng về trình độ và kỹ năng. Những điều đó có thể dẫn đến bất ổn ở các nước nhỏ nếu không kịp thích ứng.

Đối với Việt Nam, bài viết đề xuất cần tiếp tục nỗ lực đổi mới cơ cấu kinh tế, hoàn thiện thể chế, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và xây dựng nền tảng an ninh chính trị vững mạnh để vừa hội nhập quốc tế sâu rộng, vừa tạo ra tạo ra động lực cho phát triển kinh tế - xã hội nhằm từng bước nâng cao vai trò, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế./.

----------------

Xem thêm về bài viết tại: https://vov.vn/kinh-te/ba-khuynh-huong-bon-dac-thu-cua-kinh-te-the-gioi-trong-nam-2021-841441.vov